Μπορεί το τρέξιμο να… νικήσει την κακή διατροφή;

Μαγνήσιο και δρομείς: Το μέταλλο που καθορίζει την αθλητική απόδοση

Κάνα-δυο φορές την εβδομάδα τρως έξω ή παραγγέλνεις μπέργκερ ή σουβλάκια στο σπίτι γιατί βαριέσαι να μαγειρέψεις ενώ με τα πατατάκια, τα γαριδάκια και τις σοκολάτες τα πας επίσης μια χαρά. Όμως είσαι δρομέας, τρέχεις διαρκώς και προπονείσαι συστηματικά.

Συνεπώς, όσο χάλια διατροφή και να κάνεις δεν παίρνεις βάρος. Άρα όλα καλά! Σωστά; Λάθος. Και πάλι πρέπει να βελτιώσεις την διατροφή σου.

Βουλωμένες αρτηρίες

Είναι αλήθεια ότι σε γενικές γραμμές, οι δρομείς και οι αθλητές εν γένει είναι πολύ καλύτερα σε επίπεδο υγείας από όλο τον υπόλοιπο πληθυσμό. Αυτό όμως δεν έχει να κάνει τόσο με το ότι αθλούνται αλλά κατά βάση με το ότι ταυτόχρονα προσέχουν τη διατροφή τους. Αυτό υποστηρίζει η Σάρα Μαχόνεϊ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο του Μπέλαρμιν και ειδική σε θέματα άσκησης.

Στο γενικό κανόνα ότι όσοι τρέχουν προσέχουν και την διατροφή τους υπάρχουν τρανταχτές εξαιρέσεις. Και μπορεί σε νεαρή ηλικία η άσκηση να έχει αποτελέσματα στην υγεία τους αλλά όσο περνάνε τα χρόνια γίνεται κατανοητό πως από μόνη της δεν φτάνει. Ο βετεράνος μαραθωνοδρόμος Ντέιβ Μακ Γκίλιβραϊ, 63 χρονών και παρών σε κάθε Μαραθώνιο της Βοστώνης από το 1973 μέχρι και σήμερα, ένιωσε έντονη δυσκολία στην αναπνοή του πριν τέσσερα χρόνια ενώ έτρεχε. Οι εξετάσεις έδειξαν βουλωμένες αρτηρίες.

«Για μισό λεπτό. Πως γίνεται αυτό. Τρέχω σε όλη τη ζωή. Έχω ολοκληρώσει οκτώ τρίαθλα και έχω συμμετάσχει σε 140 μαραθώνιους. Πως γίνεται να έχω βουλωμένες αρτηρίες;», ήταν τα λόγια του όταν είδε τις εξετάσεις. O Μακ Γκίλιβραϊ είχε οικογενειακό ιστορικό σε καρδιακά προβλήματα ενώ έτρωγε άσχημα από έφηβος, δηλαδή το μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του.

«Τρώμε ότι θέλουμε αφού δεν παίρνουμε κιλά»

«Πάντα ήξερα πως είμαι καλός δρομέας και με βάση το γεγονός ότι το σώμα μου βρισκόταν σε καλή φόρμα πίστευα πως μπορώ να τρώω ότι θέλω», λέει ο ίδιος περιγράφοντας μια παρεξήγηση που είναι πολύ διαδεδομένη στους δρομείς. Είναι χαρακτηριστικό πως πρόσφατα, σε ένα γκάλοπ που διενεργήθηκε μέσω Twitter από το αμερικάνικο site «Runner’s World», περισσότεροι από τους δρομείς δήλωσαν πως τρώνε ότι θέλουν αφού δεν παίρνουν κιλά και το 62% από αυτούς δεν κάνει καν τα βασικά όσον αφορά την τροφή του.

«Διαρκώς συναντώ δρομείς που βρίσκονται κοντά στα 50 και τα 60 και νομίζουν ότι επειδή τρέχουν δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα αλλά τελικά αποκτούν καρδιακά προβλήματα. Όταν τους αποκαλύπτω ότι πρέπει να προσέχουν τη διατροφή τους σοκάρονται», λέει ο Άαρον Μπάγκις, διευθυντής του Τμήματος Καρδιακών Προβλημάτων της Μασαχουσέτης και προσωπικός γιατρός του Μακ Γκίλιβραϊ.

Η έρευνα

Μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο του Κεμπέκ στο Μόντρεαλ συγκέντρωσε για τις ανάγκες της ένα μικρό αριθμό ατόμων που ασκούνται ανάμεσα στα 18 και τα 30 και τους έβαλε να τρώνε ένα πρωινό αποτελούμενο από σάντουιτς, μπέργκερ, τηγανητά, γλυκά και άλλες ανθυγιεινές τροφές για μερικές εβδομάδες.

Οι εξετάσεις που έκαναν μετά το τέλος του πειράματος έδειξαν πως δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα υγείας με αυτούς τους αθλητές, ούτε πήραν κιλά. Η έρευνα αυτή θόλωσε τα νερά και ενδυνάμωσε τον μύθο πως η συστηματική άσκηση θα «διαγράψει» τις κακές διατροφικές συνήθειες.

Η εν λόγω έρευνα ωστόσο διήρκεσε μόλις μερικές εβδομάδες. Όχι χρόνια. Και οι ζημιές από την κακή διατροφή κάνουν χρόνια να φανούν, ειδικά όταν έχουμε να κάνουμε και με αθλητές. «Είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται αργά αλλά ξεκινάει από τότε που είμαστε νέοι και διογκώνεται όσο μεγαλώνουμε. Το κακό είναι ότι δεν νιώθουμε συμπτώματα παρά μόνο όταν η ζημιά έχει γίνει», λέει ο Μπάγκις που προειδοποιεί: «Ακόμα και αν ασκήσει διαρκώς, αν παράλληλα κάνεις άλλα ανθυγιεινά πράγματα, αν τρέφεσαι άσχημα είναι δεδομένο πως θα το πληρώσεις».

Διαβάστε ακόμα: Γιατί οι δρομείς δεν μπορούν να τρώνε ό,τι θέλουν όποτε θέλουν;

Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News

Previous ArticleNext Article

Τρέξιμο: Τι κάνει τη διαφορά στη διατροφή πριν τον αγώνα

Όλα όσα πρέπει να ξέρει ένας δρομέας για την διατροφή του πριν τους αγώνες

Οι περισσότεροι δρομείς γνωρίζουν ότι πρέπει να τρώνε ζυμαρικά, ρύζι, πατάτες και άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες πριν από έναν μαραθώνιο. Άλλωστε, οι υδατάνθρακες είναι μια πολύ υψηλή πηγή ενέργειας και το μόνο σίγουρο είναι ότι χρειάζεστε πολλή ενέργεια για να καλύψετε τα χιλιόμετρα ενός μαραθώνιου.

Για πολλούς δρομείς ωστόσο είναι ασαφής ο αριθμός των υδατανθράκων που πρέπει να τρώνε, αδιευκρίνιστο πόση ώρα πριν τον αγώνα πρέπει να το κάνουν και γενικότερα, είναι στο σκοτάδι για διάφορες άλλες τέτοιες σημαντικές λεπτομέρειες.

«Πολλές φορές εκπλήσσομαι με το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι που είναι έτοιμοι να τρέξουν σε μαραθώνιο δεν έχουν τραφεί σωστά πριν από αυτόν», λέει η Μονίκ Ράιαν, διατροφολόγος και αρθρογράφος για ζητήματα αγώνων δρόμου. «Οι δρομείς των μαραθωνίων τρέχουν πολύ σκληρά για να υποτιμάνε το ζήτημα της διατροφής», τονίζει.

Τα χαρακτηριστικά των υδατανθράκων

Όταν τρώτε ένα πιάτο μακαρόνια, οι περισσότεροι υδατάνθρακες αποθηκεύονται ως γλυκογόνο στους μύες και στο συκώτι. «Το γλυκογόνο είναι η πιο εύκολα προσβάσιμη μορφή ενέργειας του σώματός σας, αλλά δεν είναι η μόνη πηγή», λέει η Ράιαν. Κατά τη διάρκεια ενός μαραθωνίου καίτε τόσο γλυκογόνο όσο και λίπος. Αλλά όσον αφορά το τελευταίο, το σώμα σας πρέπει να εργαστεί πολύ σκληρότερα για να το μετατρέψει σε καύσιμο.

Όταν εξαντλείται το γλυκογόνο κατά τη διάρκεια μιας κούρσας, ουσιαστικά «χτυπάτε ταβάνι» και το σώμα σας πρέπει να επιβραδύνει καθώς το λίπος μετατρέπεται σε ενέργεια. Ο Μπέντζαμιν Ραποπόρτ, ένας ερασιτέχνης μαραθωνοδρόμος έπεσε θύμα του εν λόγω φαινομένου στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης του 2005 και ύστερα από αυτό αποφάσισε να μελετήσει πώς να το αποφύγει στο μέλλον.

«Το να ενισχύετε τον οργανισμό σας με τη σωστή ποσότητα γλυκογόνου δεν σας κάνει να τρέχετε πιο γρήγορα, αλλά σας επιτρέπει να κάνετε τη σωστή συντήρηση δυνάμεων και να αποφύγετε την κατάρρευση», λέει.

Κάντε τις σωστές επιλογές

«Είμαι πολύ μονότονος. Τρώω ρύζι για πρωινό, για μεσημεριανό και για βραδυνό», λέει ο Ραποπόρτ. Φυσικά, τα πράγματα δεν χρειάζεται να είναι τόσο περιοριστικά. Το πλιγούρι βρώμης, το ψωμί, οι τηγανίτες, οι βάφλες, το γιαούρτι και ο χυμός αποτελούν επιλογές που μπορούν εύκολα να χωνευτούν.

Επίσης, πολλά φρούτα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, αλλά ταυτόχρονα είναι και υψηλά σε φυτικές ίνες, κάτι που σημαίνει πως μπορεί να προκαλέσουν καούρες στο στομάχι.

«Οι μπανάνες είναι μια επιλογή με χαμηλές ίνες», λέει η αθλητική διατροφολόγος Ιλάνα Κατζ. «Μπορείτε επίσης να ξεφλουδίσετε τα μήλα, τα ροδάκινα και τα αχλάδια για να μειώσετε το περιεχόμενο των ινών τους», τονίζει. Επίσης δίνει στους πελάτες της την άδεια να απολαύσουν λευκό ψωμί και ψητές πατάτες χωρίς τη φλούδα, καθώς πρόκειται για δυο τροφές που χωνεύονται πολύ εύκολα.

Πόσο πρέπει να τρώτε

 «Δεν μπορείτε να γεμίσετε τους μύες με γλυκογόνο μόνο με ένα γεύμα, γι’ αυτό θα πρέπει να ξεκινήσετε το μια ανάλογη διατροφή δύο ή τρεις ημέρες πριν τον αγώνα σας», λέει η Ράιαν. Το γλυκογόνο θα συσσωρευτεί στους μύες σας ενώ τρέχετε.

Γενικά, το 85 με 95% των θερμίδων που προσλαμβάνετε κάθε μέρα πρέπει να προέρχεται από υδατάνθρακες εκείνη την περίοδο. Η Ράιαν συνιστά να τρώτε περίπου τέσσερα γραμμάρια υδατανθράκων για κάθε κιλό σωματικού βάρους.

Διαβάστε ακόμα: Δέκα συμβουλές διατροφής αποκλειστικά για δρομείς

Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News

Η διατροφή του δρομέα

Ποιος είναι ο σωστός τρόπος για να πλύνετε τα ρούχα της προπόνησης;

Γράφει η Χριστιάνα Αμπατζή (Διατροφολόγος – Διαιτολόγος, Λέσβος)

Για τον δρομέα, το φαγητό του είναι κάτι περισσότερο από απλή διατροφή, είναι καύσιμο. Ένας δρομέας πρέπει να ξέρει πώς να ταΐσει το σώμα του πριν , κατά τη διάρκεια και μετά το τρέξιμο , έτσι ώστε να μπορεί να αντεπεξέρχεται.

Ας ξεκινήσουμε λέγοντας πως τα τρόφιμα λειτουργούν ως καύσιμο  για το δρομέα. Σε κυτταρικό επίπεδο , οι μύες χρησιμοποιούν δύο βασικές πηγές , τη γλυκόζη και τα λίπη, τα οποία προέρχονται από τη διατροφή και τις αποθήκες ενέργειας τους σώματος.

Πάμε να δούμε τι συμβαίνει με τους υδατάνθρακες 

Οι υδατάνθρακες διασπόνται σε γλυκόζη , η οποία παρέχει άμεσα ενέργεια στο κύτταρο. Η γλυκόζη που περισσεύει , αποθηκεύεται ως γλυκογόνο στους μύες και στο ήπαρ. Στη διάρκεια της προπόνησης ή του αγώνα το σώμα αρχικά χρησιμοποιεί τη γλυκόζη του αίματος και καθώς τα επίπεδα πέφτουν στρέφεται στο αποθηκευμένο γλυκογόνο.

Οι διατροφή του δρομέα λοιπόν, πρέπει να αποτελείται κατά 55-60% από υδατάνθρακες. Για παράδειγμα, ένας δρομέας που τρέχει 40 χιλιόμετρα την εβδομάδα, χρειάζεται περίπου 4,5γραμμάρια υδατάνθρακα για κάθε κιλό σωματικού βάρους.

Ποιες τροφές είναι κατάλληλες πριν το τρέξιμο και τι μας προσφέρουν

Πριν τον αγώνα 

Πριν από έναν αγώνα λοιπόν, τι πρέπει να φάει ένας δρομέας;

Εύπεπτες και γρήγορες πηγές υδατάνθρακα για ενέργεια, όπως φρούτα, μέλι και ενεργειακά ποτά. Δε θέλουμε σύνθετους υδατάνθρακες γιατί δεν είναι άμεσα απορροφήσιμα.

Πάμε να δούμε τα λίπη τώρα 

Τα λίπη αποτελούν την άλλη πρώτη ύλη που τροφοδοτεί τους μύες , και χρησιμοποιούνται για μεγάλες διαδρομές. Το διαιτητικό λίπος πρέπει να διασπαστεί σε λιπαρά οξέα για να χρησιμοποιηθεί από το μυ , άρα είναι λιγότερο άμεσα διαθέσιμο από ότι οι υδατάνθρακες (για αυτό λέμε για μεγάλες διαδρομές ). Το σωματικό λίπος από την άλλη, είναι εξαιρετική πηγή καυσίμου για μεγάλες κούρσες , καθώς ακόμα και οι μεγάλοι δρομείς έχουν αρκετό. Αυτό που συμβαίνει στο σώμα ενός δρομέα μεγάλων αποστάσεων είναι πως χρησιμοποιεί περισσότερο λίπος ως ενεργειακό υπόστρωμα. Η πρόσληψη του λίπους θα πρέπει να είναι 20-35% την συνολικής ημερήσιας πρόσληψης.

Πρωτεΐνες στην διατροφή του δρομέα

Οι πρωτεΐνες δεν αποτελούν πηγή καυσίμου για το δρομέα. Ωστόσο, δομούν τους μύες και στη δική μας περίπτωση , αποτελούν μυικό ανασυγκροτητή μετά από μία κούρσα, και αυτό γιατί κατά τη διάρκεια της κούρσας καταστρέφονται μυϊκές ίνες  και η πρωτεΐνη της αναπλάθει.  Η ημερήσια πρόσληψη είναι 10-35% της ημερήσιας. Οι δρομείς, όπως και όλοι οι αθλητές, θα πρέπει να καταναλώσουν την πρωτεΐνη μέσα σε 20 λεπτά μετά την κούρσα , και αυτό γιατί η πρωτεΐνη παρατείνει την έκκριση ινσουλίνης μετά από μία προπόνηση  ενισχύοντας την αποθήκευση γλυκογόνου στους μύες και αποτρέποντας το μυϊκό τραυματισμό.

Υγρά και δρομείς

Ίσως ο δεύτερος σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την αθλητική απόδοση είναι η ενυδάτωση. Η βέλτιστη απόδοση έρχεται όταν το έχουμε διατήρηση του ισοζυγίου υγρών κατά την άσκηση. Αντίθετα, η υπερβολική κατανάλωση οδηγεί σε υπονατριαιμία , η οποία προκύπτει όταν το σώμα δεν μπορεί να απαλλαγεί από το πλεόνασμα υγρών. 1 ώρα πριν τον αγώνα θα πρέπει να καταναλωθεί 250-500 ml νερό για μικρή κούρσα, ενώ για μεγάλη θα πρέπει να καταναλωθεί 250-500 ml ενεργειακό ποτό με υδατάνθρακες και ηλεκτρολύτες πάλι 1 ώρα πριν. Κατά τη διάρκεια τώρα, κάθε 15-20 λεπτά 100-200 ml νερό ή ενεργειακό ποτό. Τώρα, συνήθως , υπολογίζουμε τις ανάγκες σε υγρά , ελέγχοντας το ρυθμό εφίδρωσης και το σωματικό βάρος πριν και μετά την κούρσα. Θα πρέπει μετά την κούρσα και μέσα στις επόμενες 3 ώρες να αναπληρωθούν 450-700 ml υγρών για κάθε ½  κιλό απώλειας βάρους.

Διατροφή για γυναίκες δρομείς

Αφού , λοιπόν είδαμε τους γενικούς κανόνες, θα πρέπει να τονίσουμε τις ανάγκες όταν πρόκειται για γυναίκα δρομέα. Οι γυναίκες έχουν ειδικές διατροφικές ανάγκες. Με μία κακή διατροφή οδηγούμαστε σε κακή αθλητική απόδοση , κόπωση και σε τραυματισμούς. Ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε γυναίκα θα πρέπει να αποτελείται 50-65% από  σύνθετο υδατάνθρακα, πρωτεΐνη 10-25% και υγιεινά λίπη 20%.

Αυτές οι τροφές πρέπει να βρίσκονται στο ψυγείο κάθε δρομέα

Επίσης, επειδή οι γυναίκες τείνουν να παρουσιάζουν ανεπάρκεια σιδήρου και λόγω της εμμήνου ρύσης  και λόγω της παραπάνω εφίδρωσης , θα πρέπει να καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε αυτό. Επιπλέον, έχουν μεγάλη ανάγκη σε ασβέστιο με συνιστώμενη καθημερινή πρόσληψη 1000 mg. Όσον αφορά τον ψευδάργυρο και το μαγνήσιο , θα πρέπει να υπάρχουν στην καθημερινή διατροφή, καθώς παίζουν σημαντικό ρόλο στη σύνθεση, ανάπτυξη και επιδιόρθωση του μυϊκού ιστού , στη σύνθεση των πρωτεϊνών και το μεταβολισμό των υδατανθράκων. Η πρόσληψη του αλατιού θα πρέπει να ελέγχεται και καλό θα είναι η αποφυγή τροφίμων με πολλή ζάχαρη και ο υπερβολικός καφές.

Τρέξιμο το χειμώνα και διατροφή

Καλό θα είναι, τώρα, να αναφερθούμε και στην περίπτωση που κάνουμε το τρέξιμο μας το χειμώνα. Εκεί , λοιπόν, τα πράγματα είναι διαφορετικά καθώς ο χειμώνας δεν προσφέρει ίδιες ευκαιρίες για πλούσια αθλητική διατροφή. Μία από τις πιο συχνές παγίδες είναι η ανεπαρκής ενυδάτωση. Αυτό οφείλεται στη μείωση του αισθήματος της δίψας λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας. Και επειδή η καλή υδάτωση αποτελεί αναγκαία για μια καλή προπόνηση, δεν πρέπει να ξεχνάμε ακόμα και το χειμώνα να καταναλώνουμε αρκετά υγρά κατά τη διάρκεια της ημέρας βλέποντας σα δείκτη το χρώμα των ούρων.

Να μην ξεχνάμε πως ο χειμώνας είναι η εποχή που κρυώνουμε. Θα πρέπει λοιπόν να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας όσο καλύτερα γίνεται. Η ενασχόληση με το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων μπορεί να καθιστά τους αθλητές επιρρεπείς σε κρυολόγημα. Καλό θα ήταν , λοιπόν, το γεύμα πριν την άσκηση να περιλαμβάνει υδατάνθρακες , όπως φρούτα και σιτηρά ολικής αλέσεως. Τελειώνοντας , θα πρέπει η διατροφή του να μην είναι ελλιπής σε πρωτεΐνη γιατί μπορεί να συμβάλλει στην εξασθένηση του ανοσοποιητικού. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αμινοξέα που υπάρχουν στη διατροφή μας , αποτελούν δομικά συστατικά των παραγόντων του ανοσοποιητικού.

Διαβάστε επίσης: Οι δέκα πιο υγιεινές τροφές που μπορεί να φάει ένας δρομέας

Πηγή: fmh.gr

Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News

x
Send this to a friend