Επιμέλεια κειμένου, Γιώργος Καραμάνος*
Έχω αιμορροΐδες. Και πονάω. Να κάνω προπόνηση ή όχι; Τι θα με βοηθήσει περισσότερο και με ποιον τρόπο θα απαλύνω τον πόνο; Πώς η εν λόγω πάθηση επηρεάζει τους αθλητές; Λειτουργεί προληπτικά η άσκηση; Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται και πότε καλό θα είναι να αποφεύγεται;
Η αλήθεια είναι πως από μόνη της η λέξη ακούγεται τρομακτική. Και γίνεται ακόμα περισσότερο, όταν κατανοεί κανείς για ποιο σημείο του σώματος μιλάμε, αλλά και το πόσο επίπονα μπορεί να είναι τα συμπτώματα. Δυστυχώς, οι αιμορροΐδες δεν είναι κάτι μακρινό και σπάνιο. Ταλαιπωρούν το 4,4% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ μόνο στις ΗΠΑ όπου υποφέρουν 10,4 εκατ. άνθρωποι, εμφανίζονται ένα εκατ. νέα κρούσματα ετησίως, με το 20% εξ αυτών να καταλήγει κάποια στιγμή στο κρεβάτι του χειρουργείου.
ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΙΜΟΡΟΪΔΕΣ
Τι είναι όμως οι αιμορροΐδες και ποιες οι αιτίες εμφάνισής τους; Ουσιαστικά πρόκειται για αιμοφόρα αγγεία, μικρές φλέβες και αρτηρίες γύρω από τον πρωκτό ή στο εσωτερικό του ορθού. Το πλέγμα που σχηματίζουν είναι γεμάτο με αίμα, το οποίο κατά την αφόδευση αδειάζει και ξαναγεμίζει μετά το πέρας της λειτουργίας αυτής. Κατά τη διάρκεια της κένωσης, δρα σαν ‘προστατευτικό μαξιλάρι’ στην περιοχή που βρίσκεται ο σφιγκτήρας του πρωκτού, ο οποίος συγκρατεί τα κόπρανα μέσα στο τελευταίο μέρος του εντέρου, αλλά και επιτρέπει τη δίοδό τους κατά την αφόδευση.
Το πρόβλημα δημιουργείται όταν οι αιμορροΐδες διογκώνονται, μεγαλώνουν και φουσκώνουν και οι ιστοί που τις κρατούν στη θέση τους χαλαρώνουν, οπότε προκύπτει η αιμορροϊδοπάθεια. Η πάθηση συχνά προκαλεί συμπτώματα που περιλαμβάνουν αιμορραγία, πόνο, κνησμό ή πρήξιμο. Κύριο αίτιο εμφάνισής της είναι η εξασθένηση των μυών και του συνδετικού ιστού στην περιπρωκτική περιοχή, που σχετίζεται συνήθως με την ηλικία. Εκτός από την ηλικία, η εγκυμοσύνη και η παχυσαρκία είναι επίσης πρωταρχικοί παράγοντες κινδύνου.
Πώς όμως η εν λόγω πάθηση επηρεάζει τους αθλητές, επαγγελματίες και ερασιτέχνες; Με ποιον τρόπο μπορούν να λειτουργήσουν προληπτικά και τι μπορούν να κάνουν από τη στιγμή που θα εμφανιστεί το πρόβλημα; Πότε η άσκηση ενδείκνυται και πότε όχι;
Από τη μία πλευρά, η άσκηση μπορεί να προκαλέσει πόνο και ερεθισμό, επιδεινώνοντας τυχόν συμπτώματα που σχετίζονται με αιμορροΐδες που έχετε ήδη. Οι έντονες δραστηριότητες και η βαριά ανύψωση μπορούν να προκαλέσουν διόγκωση των αιμορροΐδων. Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη άσκησης μπορεί επίσης να επιδεινώσει την κατάσταση. Η άσκηση γενικότερα προκαλεί συγκέντρωση αίματος, οδηγώντας σε αιμορροΐδες και επώδυνη πίεση στην πρωκτική περιοχή. Ωστόσο, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας μπορεί να συμβάλει στη δυσκοιλιότητα, να επιδεινώσει μια τρέχουσα αρνητική κατάσταση, να προκαλέσει υποτροπή ή ακόμη και νέα προβλήματα σε εκείνους που δεν είχαν αιμορροΐδες ποτέ πριν.
Επομένως, Τι πρέπει να κάνετε για να φροντίσετε τον εαυτό σας χωρίς να επιδεινώσετε τα συμπτώματα της αιμορροΐδας; Το κλειδί είναι να μην σταματήσετε την άσκηση. Αντ ‘αυτού, πρέπει να επιλέξετε μία σωστή ρουτίνα προπόνησης. Η άσκηση μπορεί να είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της σωματικής και πνευματικής δύναμης και για την αποτελεσματική διαχείριση των συμπτωμάτων των αιμορροΐδων σας. Αυτό που πρέπει να θέσετε ως προτεραιότητα, είναι να λάβετε μερικές συμβουλές από τον γιατρό και τον προπονητή σας, αναφορικά με την επιλογή μιας ρουτίνας που θα μπορεί να λειτουργεί ανακουφιστικά με τις αιμορροΐδες σας και όχι εναντίον τους.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗΣ
Όπως είναι ευρέως γνωστό, η άσκηση είναι φάρμακο (EXERCISE IS MEDICINE) και έχει θετική επίδραση σε όλα τα συστήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος. Όχι μόνο διατηρεί το σύστημά σας «κανονικό», αλλά βοηθά επίσης στα προβλήματα δυσκοιλιότητας, προάγει την υγεία του παχέος εντέρου και μπορεί να αποτρέψει ορισμένες σοβαρές γαστρεντερικές παθήσεις. Γενικότερα, δεκάδες μελέτες έχουν συνδέσει την άσκηση με τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου, φτάνοντας ακόμα και σε ποσοστό 20-25%. Και η σωστή λειτουργία του εντέρου είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αποφυγή αιμορροΐδων.
Το πιο σημαντικό σε αυτή την περίπτωση είναι το να είστε σίγουροι για ένα πράγμα: πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να αποφύγετε την άσκηση λόγω αιμορροΐδων. Εκτός εάν αισθάνεστε βέβαια πολύ άβολα. Εάν μια άσκηση δεν τη νιώθετε ως σωστή, τότε επιλέξτε μια άλλη άσκηση.
Άλλα ενδεικτικά οφέλη της άσκησης…
* Ενίσχυση των μυών, αύξηση της ευελιξίας και βελτίωση της ισορροπίας!
* Διατήρηση υγιών αρθρώσεων και οστών για την πρόληψη τραυματισμών!
* Μείωση του σωματικού βάρους μείωση λίπους και αναστροφή της παχυσαρκίας!
* Πρόληψη ή έλεγχος της υπέρτασης και του διαβήτη!
* Μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού ή καρδιακής νόσου!
* Βελτίωση της ψυχικής υγείας!
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ, ΕΑΝ ΕΧΕΤΕ ΗΔΗ ΑΙΜΟΡΡΟΪΔΕΣ
Για να εξασκηθείτε χωρίς να επιδεινώσετε τα συμπτώματα του προβλήματός σας:
- Επιλέξτε τις σωστές καρδιαγγειακές δραστηριότητες
Μελέτες δείχνουν ότι οι καρδιαγγειακές ασκήσεις μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της φλεγμονής. Αυτό είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό όταν έχετε οδυνηρές, πρησμένες αιμορροϊδικές φλέβες γύρω από τον πρωκτό και το ορθό. Επιπλέον, οι καρδιαγγειακές δραστηριότητες προκαλούν την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών που ονομάζονται ενδορφίνες (σ.σ.: το feeling του… «αισθάνομαι καλά»), οι οποίες οδηγούν το σώμα σας να μπλοκάρει τον πόνο και να μειώσει το στρες. Σκεφτείτε το περπάτημα, την πεζοπορία, το κολύμπι, τον χορό ή το τρέξιμο, οτιδήποτε για να κρατήσετε ψηλά την άντληση του αίματος σας και τις ενδορφίνες να ρέουν.
- Προσθέστε ένταση, αλλά και ψυχική ηρεμία στην προπόνησή σας
Ψάξτε για έντονες ασκήσεις που τονώνουν και ενισχύουν τους μύες σας. Ακόμα και κάτι πιο ζόρικο, όπως η ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ (HIIT). Επίσης, σε αυτές τις περιπτώσεις, Η ΓΙΟΓΚΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗ, όχι μόνο για τα οφέλη για τη σωματική υγεία, αλλά και για την ψυχική χαλάρωση που επιφέρει. Επειδή οι αιμορροΐδες μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική, καθώς και τη σωματική σας υγεία, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να βρείτε μια ρουτίνα άσκησης που ενθαρρύνει μια θετική προοπτική για την καθημερινότητά σας.
- Μην τα παρατάτε…
Ακόμα κι αν πρέπει να αλλάξετε τη ρουτίνα άσκησής σας, ενώ έχετε συμπτώματα αιμορροΐδων ή πιο μακροπρόθεσμα για να αποφύγετε την υποτροπή, φροντίστε να συνεχίζετε να ασκείστε τακτικά. Η αλήθεια είναι ότι εξαιτίας του όποιου πόνου, η έξοδος από τη συνήθεια καθίσταται συνήθως πολύ πιο εύκολη από την παραμονή στο πρόγραμμά σας. Ωστόσο, θέστε έναν στόχο και επιμείνετε σε αυτόν. Εξάλλου, η υγεία σας αξίζει τον κόπο και στο τέλος θα δικαιωθείτε για την επιμονή σας αυτή, ενώ μπορείτε να προπονηθείτε ακόμα και από το σπίτι στην εποχή του κορονοϊού. Ακόμα και με τις πιο απλές ασκήσεις.
ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ…
Όσον αφορά το τι δεν πρέπει να κάνετε όταν ασκείστε με αιμορροΐδες, είναι σημαντικό να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στο σώμα σας. Εκείνο θα σας πει τι μπορείτε να κάνετε και τι όχι:
- Μην πιέζετε υπερβολικά τον εαυτό σας
Αποφύγετε τις δραστηριότητες που θα τεντώσουν έντονα τους μύες στην πλάτη και την κοιλιά σας. Η άρση βαρών μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητική, καθώς η ένταση μπορεί να προκαλέσει διόγκωση των αιμορροΐδων.
- Δώστε προσοχή στον πόνο
Σε οποιαδήποτε άσκηση κάνετε, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο πώς αισθάνεται το σώμα σας και αποφύγετε δραστηριότητες που σας προκαλούν πόνο. Μερικά άτομα με αιμορροΐδες, παλεύουν με καθιστικές ασκήσεις όπως π.χ. η κωπηλατική. Μόνο που με αυτόν τον τρόπο αυξάνουν την πίεση σε μια ήδη επώδυνη περιοχή του σώματος. Υπάρχουν αμέτρητες επιλογές για εξερεύνηση ως προς την καύση θερμίδων και την οικοδόμηση μυών, που δεν θα σας ενοχλήσουν το ίδιο έντονα. Απλά θα χρειαστεί να πειραματιστείτε λίγο.
- Μην παραβλέπετε τη διατροφή και την ενυδάτωσή σας
Μην ξεχνάτε το μπουκαλάκι με το νερό όταν πηγαίνετε στο γυμναστήριο. Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της δυσκοιλιότητας, η οποία μπορεί στη συνέχεια να οδηγήσει σε αιμορροΐδες ή μπορεί να επιδεινώσει τα υπάρχοντα συμπτώματα. Οι διατροφικές επιλογές μεταξύ των προπονήσεων είναι επίσης κάτι βασικό για να διατηρήσετε το σώμα σας στην καλύτερη του κατάσταση. Η κατανάλωση πολλών φρέσκων φρούτων και λαχανικών μπορεί επίσης να λειτουργήσει θετικά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.
ΩΡΑ ΓΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ…
Για να μπορέσετε να ξεκινήσετε με ένα νέο πρόγραμμα άσκησης, πρέπει να συζητήσετε τους στόχους και τις ικανότητές σας με έναν γιατρό, αλλά και με τον προπονητή σας. Αυτό διασφαλίζει ότι δεν κάνετε κάτι που θα ήταν επικίνδυνο ή ιδιαίτερα επώδυνο. Ο τύπος, η διάρκεια και η ένταση της άσκησης που θα μπορείτε να κάνετε, θα ποικίλλει ανάλογα με έναν αριθμό παραγόντων όπως η υγεία, η ηλικία και το τρέχον επίπεδο δραστηριότητας.
Στη συνέχεια, σκεφτείτε τι είδους άσκηση νομίζετε ότι απολαμβάνετε περισσότερο. ΤΟ ΚΟΛΥΜΠΙ, ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΟΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΟ ΝΕΡΟ και το περπάτημα είναι και οι δύο εξαιρετικές καρδιαγγειακές επιλογές που μπορείτε να κάνετε ανεξάρτητα από το εάν έχετε αιμορροΐδες ή όχι. Ίσως να είναι καλό να αποφύγετε την ποδηλασία, τουλάχιστον εάν οι αιμορροΐδες σας έχουν δημιουργήσει φλεγμονή.
Όσον αφορά την προπόνηση υπερτροφίας, ΙΣΩΣ ΘΕΛΗΣΕΤΕ ΝΑ ΑΝΥΨΩΣΕΤΕ ΕΛΑΦΡΥΤΕΡΑ ΒΑΡΗ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΤΑΧΥΤΕΡΕΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ, ΑΝΤΙ ΝΑ ΠΙΕΣΕΤΕ ΝΑ ΣΗΚΩΣΕΤΕ ΒΑΡΙΑ ΒΑΡΗ ΣΕ ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΠΙΟ ΑΡΓΕΣ σκεφτείτε τα ΛΑΣΤΙΧΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ. Η δεύτερη επιλογή δύναται να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορροΐδων, κήλης και άλλων αρνητικών καταστάσεων. Υπάρχουν πολλά οφέλη για την άρση βαρών, οπότε μην αγνοείτε αυτόν τον τύπο άσκησης. Να είστε όμως εξαιρετικά προσεκτικοί και ευέλικτοι…
ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΓΙΑΤΡΟΥ…
Οτιδήποτε από τα παραπάνω και αν επιλέξετε, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να συζητήσετε το ζήτημα της άσκησης με τον γιατρό σας. Εκείνος θα σας δώσει περισσότερες και πιο εμπεριστατωμένες συμβουλές σχετικά με το πώς να βρείτε και να διατηρήσετε μια υγιεινή διατροφή και άσκηση, ρουτίνας που θα ταιριάζει στα συμπτώματά και στους στόχους φυσικής κατάστασης που έχετε θέσει. Εάν η συμβουλή του γιατρού σας είναι να επιβραδύνετε τη δραστηριότητά σας για λίγες μέρες, μην την αγνοήσετε, επειδή τότε θα κινδυνέψετε αντί να διευκολύνετε την καθημερινότητά σας, να κάνετε ζημιά στην υγεία σας και να μείνετε τελικά ακόμα πιο πίσω στην προπόνησή σας…
Από τη συντακτική ομάδα του Physiomart.gr
Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News
Photo by Ashley de Lotz on Unsplash
