Γράφει ο Γιάννης Ψαρέλης
Προπονητής Τριάθλου, BSc, MSc, MBA
«Οι ανακοινώσεις και οι αποφάσεις της κυβέρνησης για αναστολή των αθλητικών δραστηριοτήτων έχει δημιουργήσει ένα «τσουνάμι» έντονα συναισθηματικά φορτισμένων αντιδράσεων από ομάδες, προπονητές και αθλητές… και θα μπορούσε κάποιος να πει από σύσσωμη την ελληνική αθλητική οικογένεια που συσπειρώθηκε με ένα εντυπωσιακό τρόπο.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι ιστοσελίδες αθλητικού περιεχομένου κατακλύζονται από δηλώσεις κυρίως Ελλήνων πρωταθλητών από πολλά αθλήματα.
Θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε την κατάσταση με ψυχραιμία, αποστασιοποιούμενοι και αποκωδικοποιώντας τα μηνύματα των αποφάσεων και τους λόγους που αυτά δημιούργησαν τις έντονες αντιδράσεις.
Είναι σαφές ότι οι ενστάσεις δεν αφορούν τα μέτρα περιορισμού της πανδημίας τα οποία η ελληνική αθλητική οικογένεια – από τα πιο πειθαρχημένα μέλη του κοινωνικού μας συνόλου – αποδέχεται και θα αποδέχεται αλλά στα παράπλευρα λάθος μηνύματα και σε μερικές συγκεκριμένες αποφάσεις που αμφισβητείται η χρησιμότητά τους πόσον μάλλον εάν αντιπαραβάλλονται με κάποιες άλλες;
Αυτά τα μηνύματα αφορούν την άσκηση και τον αθλητισμό καθώς και τον ρόλο τους στην ελληνική κοινωνία και στις ζωές μας.
Είναι θέμα επικοινωνιακής αστοχίας ή έλλειψη σεβασμού των αθλητών; Αντιλαμβάνεται ορθά ή όχι η πολιτεία τον ρόλο της άθλησης στη ζωή μας; Αναγνωρίζεται ή όχι ο κοινωνικός και εθνικός ρόλος του αθλητικού μας οικοδομήματος; Πως συμπλέουν τα μηνύματα του Υφυπουργείου αθλητισμού για την επανάσταση στον χώρο του αθλητισμού με αυτές τις αποφάσεις;
Ο αθλητισμός και οι οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες έχουν δημιουργηθεί στην σύγχρονη εποχή ως συνέχεια του συνεχούς εκπολιτισμού των ανθρώπων και των όλο και αυξανόμενων θεσπιζόμενων κανόνων/ νόμων κοινής διαβίωσης που περιόρισαν πολλές βιολογικές & φυσιολογικές ανάγκες του ανθρώπινου σώματος. Η σημασία της άθλησης στην πρόληψη και καταπολέμηση σχεδόν όλων των ασθενειών αναγνωρίζεται όπως και αναγνωρίζεται η σημασία της άθλησης και του αθλητισμού στην κοινωνική συνοχή, την ενίσχυση της εθνικής συνείδησης, την βασική εκπαίδευση των παιδιών και νέων, την ενίσχυση των δεξιοτήτων της καθημερινότητας, της εργασιακής παραγωγικότητας, τη μείωση του προϋπολογισμού των συστημάτων υγείας κ.λπ.
Παρακάτω θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε μερικά – δυστυχώς όχι όλα καθώς έχουν ανακύψει πολλά- ζητήματα που πυροδότησαν τις αντιδράσεις πέρα από την όποια λογική της πρόληψης της πανδημίας.
Διάκριση επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού.
Αυτό εξόργισε καθώς δεν μπορεί να γίνεται διάκριση μεταξύ των εθνικών επαγγελματικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου- μπάσκετ και των υπολοίπων. Είναι ξεπερασμένος ο διαχωρισμός επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού και υφίσταται λόγω ενός ξεπερασμένου (από τη δεκαετία του 1980) νομικού καθεστώτος. Σε επίπεδο υψηλού αθλητισμού και ανεξαρτήτως αθλήματος, οικονομικών απολαβών, σωματείου/ ομάδας που «ανήκει» κάποιος οι αθλητές είναι επαγγελματίες σε υποχρεώσεις. Mάλιστα σε κάποια λανθασμένα αποκαλούμενα «ερασιτεχνικά» αθλήματα οι αθλητές είναι πιο «επαγγελματίες» στις υποχρεώσεις τους και προπονούνται περισσότερες ώρες και όλη τους η ζωή καθημερινότητα περιστρέφεται γύρω από αυτό.
Επίσης ο πρωταθλητισμός ανεξάρτητα ηλικίας και επιπέδου δεν μπορεί να μπαίνει να μπαίνει σε καταστάσεις συνεχών «καταψύξεων και αποψύξεων». Ιδιαίτερα στα νέα παιδιά (8-18) αυτό είναι σχεδόν απαγορευτικό και δεν μπορούν να το διαχειριστούν.
Σε συνέχεια της απόφασης Μπόσμαν και μίας σειράς ντιρεκτίβων της Ευρωπαϊκής Ενωσης ο αθλητισμός -ιδιαίτερα όπως είναι οι επαγγελματικές- κατηγορίες ποδοσφαίρου και μπάσκετ είναι πρωτίστως οικονομικές δραστηριότητες με ιδιαίτερο καταναλωτικό ενδιαφέρον σε επίπεδο τηλεοπτικού προϊόντος και στοιχήματος.
Σε επίπεδο εθνικής αθλητικής ανάπτυξης είναι κοινώς αποδεκτό ότι δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πόσο μάλλον που οι αρκετές ομάδες αποτελούνται από αλλοδαπούς επαγγελματίες εργαζόμενους.
Η μονότονη προβολή στα τηλεοπτικά κανάλια ιδιαίτερα στην πληρωμένη από τους έλληνες φορολογούμενους πολίτες κρατική τηλεόραση συγκεκριμένων αθλημάτων και πρωταθλημάτων έχει δημιουργήσει μία χρόνια σιγοβράζουσα αγανάκτηση από την ελληνική αθλητική οικογένεια.
Πως εκλήφθηκε το παραπάνω από την κοινωνία: Η πολιτεία προστατεύει τους «επαγγελματίες» αθλητές – πολλοί εκ των οποίων είναι αλλοδαποί- με τις υψηλές απολαβές καθώς και τις ανώνυμες εταιρείες ενώ δεν κατανοεί τις ανάγκες των υπολοίπων αθλητών και αυτών που χαρακτηρίζει αθλητικά σωματεία.
Τι θα έπρεπε : Αποφυγή διάκρισης μεταξύ των πρωταθλημάτων και ιδιαίτερα των ομαδικών αθλημάτων.
Υλική, συμβουλευτική και διαχειριστική βοήθεια όσων αθλημάτων και ομοσπονδιών δεν μπορούν να κάνουν τεστ ανίχνευσης
Βοήθεια και καθοδήγηση των ομοσπονδιών και σωματείων πως να μπορέσουν να διατηρήσουν τα νέα παιδιά στο άθλημά τους και στον αθλητισμό γενικότερα.
Η παιδική παχυσαρκία καραδοκεί και η άθληση στο πλαίσιο του σχολείου είναι κοινώς αποδεκτό ότι δεν επαρκεί. Συστάσεις στους γονείς και ενίσχυση των προγραμμάτων άθλησης στα σχολεία εάν κρίνει το κράτος την παύση των προγραμμάτων των αθλητικών ακαδημιών.
Αναβολή Μαραθωνίου Δρόμου
Ο μαραθώνιος δρόμος πέρα από ένα αθλητικό γεγονός είναι ένα εθνικό προϊόν ύψιστης σημασίας όπως είναι οι ποδηλατικοί πολυήμεροι αγώνες στην Γαλλία- Ιταλία- Ισπανία. Δεν υπάρχει σύγκριση με κάποια επαγγελματικά πρωταθλήματα. Θα έπρεπε να είναι πρώτα αυτή η εκδήλωση και μετά οτιδήποτε άλλο.
Πως εκλήφθηκε : Σε ένα εθνικής σημασίας αγώνα καθώς και σε ένα άθλημα όπου απαιτείται πολύ σημαντική και συστηματική πολύμηνη προετοιμασία και υπάρχει συγκεκριμένος προπονητικός περιορισμός κάποιοι μη γνωρίζοντας τις συνέπειες την περίοδο του φορμαρίσματος λαμβάνουν μία ατυχής απόφαση. Οι αθλητές μιλούν για έλλειψη σεβασμού.
Ο εθνικός μαραθώνιος (Κλασσικός Μαραθώνιος) έχει αναπτυχθεί πολύ και είναι σε ένα διεθνές αποδεκτό επίπεδο διοργανωτικά. Αυτό που λείπει είναι η ύπαρξη Ελλήνων μαραθονοδρόμων που να πρωταγωνιστούν. Όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι αυτό για ένα αθλητή με την ύπαρξη αθλητών από την Αφρική.
Τι έπρεπε να γίνει : Να διεξαχθεί κανονικά ο αγώνας με το κράτος να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της υγείας αθλητών, κριτών και εθελοντών.
Παρουσία προπονητή
Ο ρόλος του προπονητή στο σύγχρονο αθλητισμό είναι πολυδιάστατος και διαφορετικός σε κάθε άθλημα. Κοινή συνισταμένη στα αθλήματα εκτός «σταδίου»/ αθλητικής εγκατάστασης (τρέξιμο, ποδηλασία, τρίαθλο, κολύμβηση ανοιχτού νερού, κωπηλασία, ιστιοπλοΐα, κανόε καγιάκ κ.λπ.) η προάσπιση της ασφάλειας και της υγείας των αθλητών.
Η πολιτεία θα έπρεπε να θεσπίσει δικλείδες ασφάλειας για αυτά τα αθλήματα. Στα αθλήματα που γίνονται πέρα από προστατευμένες αθλητικές εγκαταστάσεις ο προπονητής οφείλει να είναι παρόν για να αξιολογήσει τις ιδιαιτερότητες της ημέρας (π.χ. καιρικές συνθήκες) και να επανασχεδιάσει την προπόνηση αφού έχει ο ίδιος ελέγξει με προσοχή τον αθλητικό εξοπλισμό και την εγκατάσταση.
Στην ποδηλασία ο προπονητής με κίνδυνο της δικής του ζωής θα μείνει πίσω από τον ποδηλάτη με το αυτοκίνητό του για να το προστατέψει. Θα είναι εκεί με το φαρμακείο για να παρέχει πρώτες βοήθειες, να αλλάξει λάστιχο, να γεμίσει τα παγούρια του αθλητή, να τον/ την επιστρέψει σπίτι εάν αισθανθεί αδιαθεσία ή και να τον/ την πάει άμεσα σε κέντρο υγείας ή νοσοκομείο εάν έχει κάποιο ατύχημα…
Στην κολύμβηση ανοιχτής θάλασσας ο προπονητής θα επανασχεδιάσει την προπόνηση λαμβάνοντας υπόψιν την κατεύθυνση και ένταση του ανέμου, τα ρεύματα, τον κυματισμό, την ορατότητα μέσα και έξω από το νερό, την παρουσία ρύπων και θαλάσσιων οργανισμών, τη θερμοκρασία του νερού και του περιβάλλοντος κ.λπ. Κατά τη διάρκεια της προπόνησης θα έχει οπτική επαφή με όλους τους αθλητές «μετρώντας» συνεχώς σκουφάκια και εάν οτιδήποτε συμβεί θα παρέχει αμέσως πρώτες βοήθειες κ.λπ.
Σε κάθε άθλημα ο προπονητής φτάνοντας στον χώρο προπόνησης κάνει έναν έλεγχο στην τυπική ή άτυπη αθλητική εγκατάσταση/ χώρο προπόνησης και θα κάνει έχοντας την χρόνια εμπειρία του αθλήματος ένα σύντομο πλάνο διαχείρισης κινδύνου (risk management).
Επιπρόσθετα ξέχωρα από τον αρχικό σχεδιασμό θα αξιολογήσει μία σειρά παραγόντων και μέσω αλληλεπίδρασης με τον αθλητή θα επέμβουν σημαντικά στον αρχικό σχεδιασμό.
Η μοναδική υπόθεση που μπορούμε να κάνουμε είναι ότι αυτός που σκέφτηκε το μέτρο είχε ως πρόθεση την αποτροπή συνάθροισης γύρω από τον προπονητή (τύπου time out) κάτι που είναι εντελώς λανθασμένο.
Πως εκλήφθηκε : Ότι δεν είναι κατανοητός ο ρόλος του προπονητή.
Τι θα έπρεπε : Να υπάρχει σύσταση για παρουσία προπονητή όπου αυτό είναι εφικτό ώστε να ενισχύεται η ασφάλεια των αθλούμενων και να τηρούνται τα μέτρα υγιεινής.
Ο προπονητής εκπαιδεύει, διασφαλίζει και ενισχύει τους κανόνες υγιεινής και ασφάλειας των αθλούμενων και αθλητών.
Συμπέρασμα: Αυτό που εξέλαβε – ακόμα και εάν δεν υπήρχε αυτή η πρόθεση- η αθλητική οικογένεια και κοινότητα είναι:
- Αυτοί που σχεδιάζουν και αποφασίζουν για τις ζωές μας δεν έχουν την εξιδεικευμένη γνώση που αφορά το αθλητικό πλαίσιο.
- Δεν είναι κατανοητός ο ρόλος του αθλητισμού τόσο στην κοινωνία όσο και ως μέτρο θωράκισης της υγείας των πολιτών καθώς και πρόληψης των ασθενειών. Ο αθλητισμός μειώνει τους θανάτους από διάφορες ασθένειες και εάν τα μέτρα που λάβουμε τώρα για την καταπολέμηση της πανδημίας δεν το λάβει αυτό υπόψιν το μόνο που κάνουμε είναι να αλλάζουμε την στατιστική κατανομή των θανάτων από διάφορες ασθένειες. Η ενίσχυση της αερόβιας καρδιοαναπνευστικής ικανότητας, η αύξηση της κινητικότητας και της μέγιστης δύναμης του,… κάθε συμπολίτη μας θα έπρεπε να είναι μέλημα της πολιτείας ακόμα και σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες.
- To κλείσιμο των αθλητικών χώρων άθλησης σε συνδυασμό με την απουσία προπονητή ενισχύει τις πιθανότητες τραυματισμού τω αθλητών αλλά και των αθλούμενων… που πλέον δεν υπάρχει τέτοιος διαχωρισμός
- Το να κάνεις πρωταθλητισμό σε κάποια αθλήματα δεν είναι κάτι που μπορεί να μπει σε πάγο και να συνεχιστεί αργότερα.
Τι θα έπρεπε να γίνει : Καλύτερος σχεδιασμός (υπήρχε ο χρόνος μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας) και καλύτερη επικοινωνία των μηνυμάτων.
Ακόμα και να γίνει lockdown το λάθος μήνυμα έχει σταλεί στην ελληνική κοινωνία αναφορικά με το πως αντιλαμβάνεται η πολιτεία θέματα που αφορούν τον αθλητισμό. Εχει πληγωθεί η ψυχολογία των αθλητών μας και του αθλητικού κόσμου γενικότερα
Πρέπει να υπάρχουν διευκρινήσεις, να γίνουν διορθώσεις και κυρίως να στηριχθεί με όλους τους τρόπους – και ψυχολογικά- όλο το αθλητικό οικοδόμημα.
Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News
