O κίνδυνος από τους ανειδίκευτους γυμναστές – personal trainers

Η γνωστή ρήση «ό,τι δηλώσεις είσαι» τείνει να γίνει καθεστώς στις μέρες μας, ακόμα και στους ευαίσθητους τομείς της υγείας και της ευεξίας.

Ανειδίκευτοι «personal trainers» ασκούν παράτυπα το επάγγελμα του προσωπικού γυμναστή-εκπαιδευτή, εκμεταλλευόμενοι τα κενά στην εθνική μας νομοθεσία, τις ελλιπέστατες υποδομές για ελέγχους και την αφέλεια αρκετών συνανθρώπων μας.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αλματώδης αύξηση των περιπτώσεων όπου μη πτυχιούχοι Φυσικής Αγωγής ασκούν το επάγγελμα χρίζοντας τους εαυτούς τους γυμναστές ή personal trainers ή fitness instructors κ.λπ.

Κατά την άποψή μου αυτή η άνοδος οφείλεται, εκτός των κενών στο νομοθετικό πλαίσιο και στους ελεγκτικούς φορείς, και στην ύπαρξη πολλών ιδιωτικών σχολών fitness ή personal training ή group training που δρουν ανταγωνιστικά μεταξύ τους, αλλά και στην αδιαφορία των επαγγελματικών ενώσεων του κλάδου όπως η ΠΕΠΦΑ, που κάποιες φορές αβαντάρουν ή σπονσονάρουν αυτές τις σχολές «επαγγελματιών».

Τώρα που βρισκόμαστε στην περίοδο της προετοιμασίας μας για το καλοκαίρι δυστυχώς οι πολίτες παραμένουν απροστάτευτοι μπροστά σ’ ένα σύστημα προώθησης των ανειδίκευτων «επαγγελματιών».

Τι θα απαντούσατε στα ερωτήματα:

α) Θα πηγαίνατε να θεραπευτείτε σε έναν «ιατρό» που η μόνη σχέση του με την ιατρική είναι όταν και αυτός έκανε την αντίστοιχη θεραπεία σε ένα νοσοκομείο με πολλούς γιατρούς γύρω του να τον φροντίζουν;

β) Θα πηγαίνατε να ζητήσετε οδηγίες από μία «ιατρό» που η μόνη της εμπειρία είναι ως γραμματέας σε ένα μεγαλογιατρό (του έγραφε τις συνταγές στο σύστημα του ΕΟΠΥΥ) και πήγε σε μια σχολή για αποκλειστικές νοσοκόμες;

Κατ’ επανάληψη βλέπουμε «personal trainers» να εφαρμόζουν κάκιστες μεθόδους άσκησης σε υπέρβαρα άτομα, τα οποία τα εκθέτουν σε σοβαρές και χρόνιες μυοσκελετικές και καρδιαγγειακές παθήσεις, αναγκάζοντάς τα μετά διά παντός να σταματήσουν κάθε επαφή με την απλή φυσική δραστηριότητα, επιβαρύνοντας έτσι δραματικά τη φυσική, σωματική και ψυχολογική τους κατάσταση.

Οι «experts personal trainers», αυτοί οι γιαλαντζί επαγγελματίες, προφανώς δεν μπορούν να υποστηρίξουν τις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου γιατί το μόνο που γνωρίζουν είναι η ατομική τους εμπειρία.

Πριν έρθει ένα τραγικό νέο που όλοι θα πέσουμε από τα σύννεφα και τότε θ’ αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε τι πήγε στραβά, ας σκύψουμε στο πρόβλημα.

Ας λάβουμε τα μέτρα μας ατομικά ο καθένας και η πολιτεία από τη μεριά της.

Είναι λοιπόν επιτακτική ανάγκη να γίνει ξεκάθαρο και να επικοινωνηθεί με απόλυτη σαφήνεια ποιοι μπορούν να ασκούν το λειτούργημα της πρόληψης της υγείας και της βελτίωσης των φυσικών ικανοτήτων του ανθρώπου.

O καθηγητής Φυσικής Αγωγής ή ο γυμναστής ή ο personal trainer ή fitness instructor ή group instructor -όπως και να τον πούμε- οφείλει να διαθέτει τα αναγκαία πιστοποιητικά, να υπηρετεί τον γενικότερο στόχο για καλύτερη υγεία και ευεξία, για ολόπλευρη, αρμονική, ισόρροπη και ομαλή ανάπτυξη των ικανοτήτων του ατόμου που αναλαμβάνει, οποιασδήποτε ηλικίας, με αποδεκτές επιστημονικές μεθόδους, φροντίζοντας παράλληλα και για την ψυχική, συναισθηματική και κοινωνική τους βελτίωση.

Στο ελληνικό κράτος για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα του γυμναστή ή του personal trainer, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαθέτει πτυχίο ΤΕΦΑΑ ή ΣΕΦΑΑ.

Μπορεί κάποιος να ασκήσει το επάγγελμα ως προπονητής συγκεκριμένου αθλήματος εφόσον διαθέτει σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, έχει προηγούμενη εμπειρία και έχει παρακολουθήσει σεμινάρια προπονητικής που διοργανώνει η ΓΓΑ.

Αυτοί όμως ουδέποτε αναγνωρίζονται ως ισότιμοι με τους πτυχιούχους Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

Συνεπώς personal trainer ΔΕΝ είναι:

✖  Εκείνος ο bodybuilder που, αφού κατάφερε να «σμιλέψει» το σώμα του συνήθως με τεχνητούς-επικίνδυνους τρόπους, έχει πιάσει «στασίδι» σε ένα γυμναστήριο και παραδίδει επ’ αμοιβή τις σούπερ γνώσεις του, ασφαλώς χωρίς απόδειξη. Συνήθως μαζί με τις αμφισβητούμενες γνώσεις του παραδίδει και διάφορα φακελάκια και βαζάκια που υπόσχονται μαγικά, αλλά, το σημαντικότερο,… ταχύτατα αποτελέσματα στο χτίσιμο του σώματος. Είναι κοινό μυστικό ότι μπόλικο μαύρο χρήμα αλλάζει χέρια, χωρίς κανείς να αναρωτιέται σοβαρά για τις επιπτώσεις στην υγεία του ατόμου όπως και στη δημόσια υγεία. Πρόσφατα η Ελληνική Αστυνομία εξάρθρωσε σπείρα διακινητών αναβολικών και άλλων ουσιών σε γυμναστήρια και σχολές, που στις περισσότερες περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες τους ίσως να μην είχαν πάρει «μυρουδιά».

✖  Πρώην αθλητές π.χ. στο μπάσκετ, στο πόλο, στο βόλεϊ κ.λπ., που έχουν γνωρίσει στο πετσί τους καλές ή κακές προπονητικές μεθόδους στα ενεργά αθλητικά τους χρόνια. Αρκετοί από αυτούς γνωρίζουν τις τεχνικές του αθλήματός τους, αλλά με την προπονητική πειραματίζονται γιατί τους λείπει η ολοκληρωμένη αντίληψη της φυσιολογίας, της εργοφυσιολογίας και της ανατομίας του ανθρώπινου σώματος, εν ολίγοις τους λείπει η επαγγελματική εκπαίδευση.

✖  Οι αθλητές σε μαχητικά αθλήματα, kick boxing, boxing, karate κ.λπ. επειδή διαθέτουν μαύρη ζώνη, που την απέκτησαν τις περισσότερες φορές με κόπο και αρκετά χρήματα, πιστεύουν ότι αυτοδικαίως μπορούν να ασκούν το επάγγελμα του προπονητή, του γυμναστή και του δασκάλου.

✖  Οσοι απέτυχαν να εισαχθούν στα ΤΕΦΑΑ ή ΣΕΦΑΑ και θέλουν πάση θυσία να ασκήσουν το επάγγελμα γιατί είναι το «κάρμα» τους. Ακόμα και η εκπαίδευσή τους σε μια ιδιωτική σχολή με μαθήματα σεμιναριακού τύπου διάρκειας το πολύ 18 εβδομάδων (τα Σαββατοκύριακα) δεν τους καθιστά ικανούς να γίνουν επαγγελματίες fitness και personal trainers. Αλλωστε θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα διπλώματα που τους παρέχουν δεν αναγνωρίζονται από το ελληνικό κράτος.

✖  Εκείνος που αποφασίζει να επιχειρήσει στον χώρο της άσκησης συστήνοντας μια εταιρεία με συγκεκριμένη έδρα, αποδεχόμενος μια σοβαρή αντίφαση, ότι για τη νόμιμη λειτουργία της οφείλει να καταθέσει στην αρμόδια υπηρεσία το πτυχίο ενός καθηγητή Φυσικής Αγωγής και να του αναθέσει καθήκοντα διευθυντή, δηλαδή υπευθύνου.

Συνοψίζοντας:

Το κατά τα άλλα ζηλευτό επάγγελμα του γυμναστή – καθηγητή Φυσικής Αγωγής – personal trainer δεν επιτρέπεται να το ασκούν κάποιοι που επαγγέλλονται κάτι άλλο άσχετο και θέλουν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους, λαμβάνοντας φυσικά αδήλωτα χρήματα.

Οταν ο εκπαιδευτής γυμναστικής δεν είναι πτυχιούχος, άρα δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει επιστημονικά τεκμηριωμένα προγράμματα γυμναστικής, τότε ο κίνδυνος να επηρεαστεί η σωματική κατάσταση οποιουδήποτε ασκούμενου είναι πολύ μεγάλος, είτε άμεσα είτε μετά από μικρό χρονικό διάστημα.

Γενικά υπάρχει μια απαξία των πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού που οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως το γεγονός ότι έχουν εισρεύσει παράτυπα στον κλάδο μας «επαγγελματίες» που σε άλλη ευνομούμενη χώρα θα τους επιβαλλόταν ο πέλεκυς του νόμου, αλλά πρωτίστως οφείλεται και στον ρόλο που διαδραματίζουμε εμείς και οι κλαδικές ενώσεις μας.

Από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού επιβεβαιώνεται η ισχύς του προεδρικού διατάγματος 219/2006, με το άρθρο 3 παράγραφος 5, το οποίο ορίζει ότι ως γυμναστές μπορούν να απασχοληθούν μόνο οι κάτοχοι πτυχίου ΤΕΦΑΑ, ελληνικού ή ισότιμου αλλοδαπού ΑΕΙ, ή κάτοχοι ειδικής άδειας άσκησης επαγγέλματος από τον αρμόδιο κρατικό φορέα, όπως συμπληρώνεται με το 3169/2013 ΦΕΚ.

Τι πρέπει να γίνει:

①  Ο κάθε πολίτης οφείλει να προστατέψει τον εαυτό του όπως και τους αγαπημένους του. Θέλει προσοχή και επίγνωση στην επιλογή του επαγγελματία που θα σας καθοδηγήσει στον στόχο για καλύτερη υγεία και αλλαγή του τρόπου ζωής σας. Να είστε υποψιασμένοι όταν ακούτε για εκπληκτικά αποτελέσματα, για μαγικές συνταγές ή για θαύματα απώλειας βάρους και γράμμωσης. Επιλέξτε τον γυμναστή σας όπως επιλέγετε τον γιατρό ή τον… δικηγόρο σας, πηγαίνετε σε αυτούς όταν γνωρίσετε την επιστημονική τους αρτιότητα.

②  Η ελληνική πολιτεία οφείλει να προασπίσει τη δημόσια υγεία με αυστηροποίηση, αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου, το οποίο διέπει τις διαδικασίες πιστοποίησης και αδειοδότησης των ιδιωτικών σχολών που «πιστοποιούν» επαγγελματίες της άσκησης κάθε μορφής, και να ενισχύσει τα τμήματα ελέγχου.

③  Αποσαφήνιση των επαγγελματικών περιγραμμάτων, δηλαδή χρειάζεται μια αναλυτική και ολοκληρωμένη περιγραφή του επαγγέλματος του γυμναστή που φέρει αντίστοιχο πανεπιστημιακό τίτλο και όλων των άλλων οι οποίοι αποφοιτούν από ιδιωτικές σχολές fitness οι οποίοι θα έχουν ένα δίπλωμα.

④  Ο ΕΟΠΠΕΠ, εκτός από φορέας πιστοποίησης, να διαθέτει βάση δεδομένων των επαγγελματιών της φυσικής άσκησης, η οποία θα επικαιροποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Σε αυτή τη βάση δεδομένων θα μπορούν να έχουν την ανάλογη πρόσβαση ιδιώτες αλλά και επαγγελματίες του χώρου, οι οποίοι αναζητούν την επαλήθευση ενός βιογραφικού ή σε άλλη περίπτωση την εξεύρεση ενός κατάλληλου βιογραφικού για συγκεκριμένη θέση.

⑤  Να είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή συγκεκριμένης άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος στους απόφοιτους ιδιωτικών σχολών η θητεία τους για εύλογο χρονικό διάστημα δίπλα από πτυχιούχους επαγγελματίες των ΤΕΦΑΑ ή ΣΕΦΑΑ με την αντίστοιχη ειδικότητα που σκοπεύουν να ασχοληθούν και βεβαίως να δίνουν εξετάσεις σε κρατικό φορέα που επιβλέπεται από το υπουργείο Παιδείας. Πώς θεωρούμε δεδομένες π.χ. τις προϋποθέσεις για την αδειοδότηση μιας κομμώτριας -α) τη 12μηνη τουλάχιστον καθημερινή εκπαίδευση σε αντίστοιχη σχολή, β) την 3ετή εμπειρία-θητεία της δίπλα σε επαγγελματίες του χώρου και γ) τις τελικές εξετάσεις στο υπουργείο Υγείας-, ενώ δεν έχουμε θεσμοθετήσει αντίστοιχες προϋποθέσεις για τους επίδοξους γυμναστές ή personal trainers που θα επιφέρουν σημαντικές αλλαγές (θετικές ή αρνητικές) στον οργανισμό μας;

⑥  Να απαγορευτεί ρητά και κατηγορηματικά σε επίσημους αθλητικούς συλλόγους η ανάθεση σε αθλητές τους των πρώτων ομάδων, η προπονητική και διδακτική καθοδήγηση αθλητών παιδικής και εφηβικής ηλικίας. Το παράδοξο είναι ότι οι γονείς που εμπιστεύονται τα παιδιά τους στα χέρια των συλλόγων αυτών πληρώνοντας μηνιαίως περισσότερα από 30€, δεν ενδιαφέρονται να μάθουν τουλάχιστον το βιογραφικό των «προπονητών»!

*Πιστοποιημένος εκπαιδευτής ενηλίκων, καθηγητής Φυσικής Αγωγής, σύμβουλος Corporate Wellbeing

Πηγή: efsyn.gr