Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος*
Είτε είστε φανατικοί ποδοσφαιρόφιλοι, είτε παρακολουθείτε ποδόσφαιρο μία στο τόσο για την παρέα, σίγουρα θα περάσετε αρκετό χρόνο μπροστά από την τηλεόραση. Και παρότι τους αγώνες, όταν ξεκινήσουν οι υποχρεώσεις των ομάδων, θα τους φάτε με το κουτάλι δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι θα χρειαστείτε και κανονικό φαγητό.
Είναι η τηλεόραση παράγοντας παχυσαρκίας;
Δυστυχώς υπάρχει αυξημένη συσχέτιση μεταξύ της τηλεόρασης και της εμφάνισης παχυσαρκίας και υπερβολικής παχυσαρκίας (super obesity) στους ενήλικες άνδρες, όπως και στα παιδιά. Άτομα που παρακολουθούν περισσότερες από τρεις ώρες τηλεόραση την ημέρα έχουν διπλάσια τάση παχυσαρκίας από εκείνα που παρακολουθούν λιγότερο από μια ώρα. Έρευνες έρχονται να προσθέσουν ότι 2 ώρες παραπάνω τηλεόραση την ημέρα αυξάνουν κατά 23% τη συχνότητα παχυσαρκίας και κατά 14% την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.
Πού οφείλεται η συσχέτιση της τηλεόρασης με την παχυσαρκία;
Υψηλή κατανάλωση τροφών πλούσιων σε θερίδες και λιπαρά
Ο τηλεθεατής συνηθίζει παράλληλα με την τηλεόραση να καταναλώνει τροφές πλούσιες σε θερμίδες, κορεσμένα λιπαρά και αλάτι. Παρατηρείται δηλαδή αύξηση τροφίμων fast food όπως πίτσες, γύρος, σουβλάκια και τηγανιτές πατάτες και τροφές ή σνακ όπως πατατάκια και ξηροί καρποί. Το μέτρο στην ποσότητα ενδείκνυται σε αυτές τι περιπτώσεις, ενώ είναι προτιμότερη η κατανάλωση σπιτική πίτσας με ποικιλία λαχανικών, αποφεύγοντας τα αλλαντικά και η επιλογή της αλάδωτης πίτας με σουβλάκια κοτόπουλο.
Αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης
Υπερβολική κατανάλωση αναψυκτικών και καφέδων, που αυξάνουν την πρόσληψη της ζάχαρης. Η ζάχαρη βρίσκεται «κρυμμένη» σε πολλές τροφές και δίνει πολλές άχρηστες θερμίδες (δίνει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο-1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη δίνει 20 θερμίδες). Μπορείτε να καταναλώσετε μέχρι 2 κουταλάκια ζάχαρη την ημέρα. Προτιμήστε την μαύρη ζάχαρη από τα άλλα τα υποκατάστατα.
Αυξημένες ποσότητες αλκοόλ
Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και κυρίως μπύρας παρατηρείται στην περίοδο των αθλητικών διοργανώσεων. Το αλκοόλ είναι πλούσιο σε θερμίδες (δίνει 1 γρ=7 θερμίδες). Αποφύγετε την κατάχρηση. Περιοριστείτε σε 1-2 ποτήρια μπύρας, όταν θέλετε να πιείτε.
Μειωμένη φυσική δραστηριότητα
Μειωμένη φυσική δραστηριότητα λόγω της καθιστικής ζωής, αποτελεί ένα σοβαρό παράγοντα κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται όταν η πολύωρη παρακολούθηση συνοδεύεται από κάπνισμα. Ο μεταβολικός ρυθμός είναι χαμηλότερος όταν βλέπουμε τηλεόραση σε σύγκριση με το διάβασμα ή την οδήγηση. Η σωματική άσκηση ακόμη και σε μικρό βαθμό, όπως 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα βοηθάει σημαντικά και μειώνει τον κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και παχυσαρκία.
Διαφημίσεις προϊόντων χαμηλής διατροφικής αξίας
Σε τόσο μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, όπως το μουντιάλ, οι τηλεοπτικές διαφημίσεις για τρόφιμα αποτελούν το μέσο προβολής για προϊόντα χαμηλής διατροφικής ποιότητας με αποδέκτες κυρίως τους έφηβους. Η αποτελεσματικότητα των διαφημίσεων σχετικά με την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών παρουσιάζεται ανάγλυφη σε σχετική έρευνα του ΙΝ.ΚΑ, όπου αναφέρει ότι «κατά 965% αυξήθηκε την τελευταία 15ετία η συμμετοχή του έτοιμου φαγητού στη διατροφή του μέσου Έλληνα. Παράλληλα, από το 1993 μέχρι σήμερα, η κατανάλωση έτοιμων τροφίμων απογειώθηκε κατά 231%».
Όταν βλέπεις μπάλα στην τηλεόραση η καρδιά σου χτυπάει σαν να τρέχεις!
Ποιες τροφές καταναλώνουμε κατά τη διάρκεια ενός αγώνα;
Συνηθισμένες/προτεινόμενες τροφές κατά τη διάρκεια ενός αγώνα
| Τροφές/Ποσότητες | Θερμίδες | Περιγραφή Τροφής | Σχόλιο Διατροφολόγου |
| 1 κομμάτι πίτσα σπέσιαλ 120 g | 320 | Ζαμπόν, μπέικον, πεπερόνε, μανιτάρια, πιπεριές, τυρί ντομάτα | Δεν συνίσταται. Περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. |
| 1 κομμάτι πίτσα σπιτική | 190 | Μανιτάρια, πιπεριές, τυρί και ζαμπόν χαμηλά σε λιπαρά, φρέσκια ντομάτα | Πολύ καλή επιλογή. Έχει λιγότερες θερμίδες και πολύ λίγα κορεσμένα λιπαρά. |
| 1 πίτα κλασσική | 505 | Λαδωμένη πίτα, γύρο χοιρινό, πατάτες, τζατζίκι/σως, κρεμμύδι, ντομάτα | Δεν συνίσταται. Περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. |
| 1 πίτα light | 240 | Αλάδωτη πίτα, καλαμάκι κοτόπουλο, ντομάτα, κρεμμύδι | Συγκριτικά με το κλασσικό περιέχει λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. |
| Πατάτες τηγανητές 200 g | 565 | Πατάτες, λάδι | Δεν συνιστώνται. Περιέχουν πολλά κακής ποιότητας λιπαρά και θερμίδες. |
| 1 σακουλάκι πατατάκια 100 g | 500 | Πατάτες, φυτικό έλαιο, αλάτι | Να τα αποφύγουμε. Έχουν πολλές θερμίδες και είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. |
| Ξηροί καρποί 100 g | 570 | Φιστίκια αράπικα, αμύγδαλα κ.α | Να καταναλωθούν με μέτρο. Έχουν πολλές θερμίδες, αλλά περιέχουν καλής ποιότητας λίπος. |
| Ποπ κορν 100 g | 250 | Καλαμπόκι σε αντικολλητικό σκεύος (χωρίς λάδι ή βούτυρο), αλάτι | Προτιμήστε τα. Είναι μια καλή επιλογή αν παρασκευαστούν χωρίς λιπαρή ουσία και με λίγο αλάτι. |
| 1 μπωλ φρουτοσαλάτα | 180 | 3 μέτρια φρούτα εποχής (10-12 κεράσια, 270 g πεπόνι, 1 ροδάκινο) | Προτιμήστε την. Προσφέρει λίγες θερμίδες και πολλές βιταμίνες στον οργανισμό. |
| 1 κουτάκι μπύρα 330 ml | 115 | 5% αλκοόλ | Να καταναλωθεί με μέτρο. |
| 1 ποτήρι κρασί 100 ml | 84 | 12% αλκοόλ | Να καταναλωθεί με μέτρο. |
| ουίσκι 50 ml | 140 | 40% αλκοόλ | Να καταναλωθεί με μέτρο. |
| 1 κουτάκι κόκα κόλα 330 ml | 139 | Δεν συνίσταται. Περιέχει πολλές θερμίδες και ζάχαρη. | |
| 1 κουτάκι κόκα κόλα light 330 ml | 1 | Να καταναλωθεί με μέτρο. Δεν έχει θερμίδες, περιέχει γλυκαντικές ουσίες. | |
| 1 κουτάκι σόδα 330 ml | 0 | Νερό, διοξείδιο του άνθρακα, διττανθρακικό νάτριο | Προτιμήστε την σε σχέση με άλλα αναψυκτικά. |
| Ανθρακούχο φυσικό νερό | 0 | Προτιμήστε το σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο αναψυκτικό ή ποτό. | |
| Παγωτό 200 g | 500 | Παγωτό σοκολάτα με σιρόπι | Προσέξτε την ποσότητα και τη συχνότητα. Είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη. |
| Παγωτό light 200 g | 176 | Παγωτό από άπαχο γάλα χωρίς ζάχαρη (0%+0%) | Να καταναλωθεί με μέτρο. Έχει λιγότερες θερμίδες, γλυκαντικές ουσίες |
| Ποικιλία αλλαντικών-τυριών (ατομική) | 550 | 75 g κίτρινο τυρί, 30 g φέτα, 60 g ζαμπόν, 60 g σαλάμι αέρος/λουκάνικο, 5 ελιές, αγγουράκι | Δεν συνίσταται. Περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. |
| Ποικιλία αλλαντικών-τυριών light (ατομική) | 350 | 75 g κίτρινο τυρί, 45 g άσπρο τυρί, 45 g γαλοπούλα καπνιστή, 45 g ζαμπόν (όλα τα παραπάνω χαμηλά σε λιπαρά), 5 ελιές, αγγουράκι | Περιέχει λιγότερα κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. |
| Ποικιλία θαλασσινών (ατομική) | 700 | 4 κομματάκια καλαμαράκια τηγανητά, 1 μέτριο πλοκάμι χταπόδι ψητό/ξυδάτο, 4 γαρίδες τηγανητές, 10 μαρίδες τηγανητές, αγγουράκια | Δεν συνίσταται. Είναι τηγανισμένα και περιέχουν κακής ποιότητας λιπαρά και θερμίδες. |
| Ποικιλία θαλασσινών light (ατομική) | 250 | 1 μέτριο πλοκάμι χταπόδι ψητό/ξυδάτο, 4 γαρίδες βραστές, 5 γαύροι ξυδάτοι, 6 γυαλιστερές, αγγουράκια | Προτιμήστε την γιατί προσδίδει λιγότερες θερμίδες και ελάχιστο λίπος. |
Ποιες τροφές να προτιμήσουμε;
Σύγκριση μεταξύ των γευμάτων ενός ποδοσφαιρόφιλου που δεν προσέχει την διατροφή του και ενός που την προσέχει. Όταν για βραδινό καταναλώνεται «γίγας» γεύμα (3020 kcal), κατά μέσο όρο 4 φορές την εβδομάδα αντί για κανονικό γεύμα, περίπου 700 θερμίδων, οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους κατά 1,4 κιλά την εβδομάδα. Οι συνέπειες, μιας τέτοιας απότομης μεταβολής του βάρους, στην υγεία του ατόμου είναι σοβαρές και αφορούν κυρίως στην αύξηση των λιπιδίων του αίματος και εναπόθεση λίπους στο σώμα και άλλων πιθανών νοσημάτων.
| Τρόφιμο | Ενέργεια (kcal) |
| 1 πίτσα special μεσαίου μεγέθους (8 κομμάτια) | 2560 |
| 4 κουτάκια μπύρα | 460 |
| Σύνολο | 3020 |
Εναλλακτικά, μια πιο ελαφριά εκδοχή.
| Τρόφιμο | Ενέργεια (kcal) |
| ½ σπιτική πίτσα | 760 |
| 2-3 σόδες | 0,0 |
| 1 φρουτοσαλάτα | 180 |
| Σύνολο | 940 |
Εν κατακλείδι, στο χέρι μας είναι να απολαύσουμε τους αγώνες, δίχως όμως καταχρήσεις και υπερβολές στην διατροφή μας. Ιδιαίτετρη προσοχή πρέπει να δοθεί σε άτομα με καρδιαγγεικές παθήσεις, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμίες, παχυσαρκία κ.λ.π.
Διαβάστε επίσης: Τρέξιμο και ποδόσφαιρο βάζουν… γκολ στον καρκίνο του προστάτη!
* Ο Πάρης Παπαχρήστος παρέχει διαιτολογικές υπηρεσίες τροποποίησης διατροφικής συμπεριφοράς για πάνω από 15 χρόνια, συμβάλλοντας σε βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ως πτυχιούχος Διαιτολόγος Διατροφολόγος, M.Sc. έχει ευρύτερη επιστημονική γνώση, η οποία συνδυάζεται στις διαιτολογικές συνεδρίες με την προσωπική του εμπειρία. Δείτε άρθρα του στο diaitologos.gr
Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News
