Πριν κάποια χρόνια δημοσιοποιήθηκε μια μελέτη που αποδεικνύει ένα φαινόμενο, το οποίο οι περισσότεροι δρομείς έχουν ακούσει και πολλοί είναι δεδομένο πως έχουν βιώσει κάποια στιγμή. Πρόκειται για το λεγόμενο «runner’s high», την αίσθηση πληρότητας δηλαδή που νιώθει ένας άνθρωπος όταν τρέχει.
Με απλά λόγια, η συγκεκριμένη μελέτη υποστηρίζει πως τα σώματά μας είναι φτιαγμένα για να κινούνται. Οι πρόγονοί μας ήταν δρομείς αντοχής μεγάλων αποστάσεων που μπορούσαν να καταναλώσουν απίστευτα ποσοστά ενέργειας σε σχέση με τον σύγχρονο μέσο άνθρωπο. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και τώρα, οι περισσότεροι από εμάς θα μπορούσαμε να ασκηθούμε σε πολύ υψηλό επίπεδο, αυξάνοντας σημαντικά την ενεργειακή μας δαπάνη, ακόμα και αν αυτό ισχύει μόνο για λίγα δευτερόλεπτα.
Γιατί λοιπόν δεν κινούμαστε περισσότερο;
Γιατί αντιμετωπίζουμε μια επιδημία παχυσαρκίας που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην καθιστική συμπεριφορά; Πώς γίνεται κάποιοι άνθρωποι να απολαμβάνουν τη σωματική δραστηριότητα περισσότερο από άλλους;
Το λεγόμενο «Runner’s High» – για την ακρίβεια, η αντίληψη γύρω από αυτό- είναι ένα από τα πράγματα που ωθεί ορισμένους ανθρώπους να ασκούνται: μια νευροβιολογική ανταμοιβή που εμφανίζεται τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά το τρέξιμο, δημιουργώντας μια αίσθηση ευφορίας στον αθλητή.
Αυτό η φυσική κατάσταση παρέχει μια βελτιωμένη αίσθηση ευεξίας, μειώνει το άγχος, προκαλεί ηρεμία μετά την άσκηση και μπορεί ακόμη και να μειώσει τον πόνο. Φυσικά υπάρχει και ένα σημαντικό ερώτημα: από τη σκοπιά της «σκληρής επιστήμης», το φαινόμενο αυτό είναι κάτι άλλο πέρα από καθαρά ψυχολογικό;
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα ενδοκανναβινοειδή (eCB) εμπλέκονται στο συγκεκριμένο φαινόμενο και ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ αυτών και της άσκησης. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα εξ αυτών είναι η ανδαμίδη (ή AEA). Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει αύξηση του AEA μετά από αερόβια δραστηριότητα μέτριας έντασης (τρέξιμο ή ποδηλασία).
Γιατί το τρέξιμο σας βοηθάει να πάρετε μια σημαντική απόφαση;
Το συγκεκριμένο συμπέρασμα ωστόσο έχει προκύψει από έρευνες που έχουν γίνει πάνω σε ζώα. Σε μια χαρακτηριστική εξ’ αυτώνδιαπιστώθηκε ότι οι σκύλοι και οι άνθρωποι παρουσίασαν σημαντικές αυξήσεις στα επίπεδα AEA μετά από τρέξιμο σε διάδρομο, αλλά κανένα από τα δυο είδη δεν παρουσιάζει σημαντική αύξηση μετά από αντίστοιχες δοκιμές περπατήματος.
Στα πλαίσια της ίδιας μελέτης, οι ερευνητές δεν κατέγραψαν καμία αλλαγή στα επίπεδα AEA στα κουνάβια κατά τη διάρκεια άσκησης υψηλής έντασης. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι και οι σκύλοι βιώνουν το «runner’s high» ενώ τα κουνάβια δεν έχουν τέτοια συναισθήματα.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που δείχνει διαφοροποίηση στη σηματοδότηση των νευροδιαβιβαστών μετά την άσκηση σε διαφορετικά είδη. Ως εκ τούτου, η μελέτη αυτή θα μπορούσε να εξηγήσει τις διαφορές στους τύπους κίνησης και άσκησης που τα είδη θεωρούν φυσικούς.
Σε ανθρώπους και σκύλους, το τρέξιμο ενεργοποίησε το σύστημα eCB, οδηγώντας πιθανώς σε βελτίωση της απόδοσης στην αερόβια άσκηση. Αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση των κουνάβων. Τα αυξημένα επίπεδα AEA στους ανθρώπους (και στους σκύλους) επιβεβαιώνουν το ρόλο των eCBs στη δημιουργία θετικών ψυχολογικών αποτελεσμάτων.
Τι σημαίνει λοιπόν αυτή η μελέτη για όσους δεν είναι αθλητές αντοχής; Πώς μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να βιώσουν αυτό το περίφημο «runner’s high»; Θα μπορούσε αυτό να είναι ακόμη και η λύση στην κρίση της παχυσαρκίας και να βοηθήσει στο να τερματιστεί η καθιστική μας ζωή;
Αυτό που αποδεικνύεται είναι ότι μάλλον χρειάζεται να είναι κανείς ήδη αρκετά γυμνασμένος πριν παραχθούν αρκετά eCBs για να φτάσει σε αυτό το σημείο. Η πρόταση των συγγραφέων της μελέτης είναι ότι η άσκηση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως «φάρμακο» για τη βελτίωση της ψυχικής μας κατάστασης.
Φυσικά, πρέπει πάντα να αναγνωρίσουμε ότι ένα βασικό στοιχείο που διαχωρίζει τα ζώα από τους ανθρώπους είναι η ικανότητά μας να κάνουμε συνειδητές επιλογές. Με απλά λόγια, πρέπει να πάρουμε την απόφαση να σηκωθούμε από τον καναπέ, να πάμε για τρέξιμο, να γυμναστούμε. Και η κατανόηση των κινήτρων και των ανταμοιβών πίσω από αυτές τις αποφάσεις εισάγει ένα εντελώς νέο επίπεδο πολυπλοκότητας στη συζήτηση.
Διαβάστε επίσης: Τρέξιμο και ψυχολογία: “Φάρμακο” τα χιλιόμετρα, αλλά όχι για όλους
Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News