Από την Φρόσω Πατσού*
«Στη διάρκεια της καριέρας μου έχασα 9.000 σουτ και έφυγα από το γήπεδο με σκυμμένο κεφάλι επειδή είχαμε χάσει με ντροπιαστικό αποτέλεσμα πάνω από 300 φορές. Είκοσι έξι φορές έχασα την πιο κρίσιμη – τελευταία μπαλιά του αγώνα. Το ότι έχω αποτύχει τόσες πολλές φορές αποτελεί τη μεγαλύτερη αθλητική μου επιτυχία».
Τα παραπάνω λόγια δεν ανήκουν σε κάποιον τυχαίο αθλητή, αλλά σε έναν από τους σπουδαιότερους μπασκετμπολίστες του κόσμου – τον Μάικλ Τζόρνταν και ορίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη σημασία της ήττας για την καριέρα και τη μεγιστοποίηση της απόδοσης ενός αθλητή. Υπάρχουν σε όλα τα αθλήματα, εκατοντάδες περιστατικά αθλητών πολύ υψηλού επιπέδου όπου πήγαιναν ως φαβορί σε κάποιο αγώνα ο οποίος τελικά εξελίχθηκε σε πανωλεθρία.
Η αποτυχία και η ήττα αν αντιμετωπιστούν σαν μια διαδικασία μάθησης και χρησιμοποιηθούν γνωστικά ως δίαυλος αυτό-βελτίωσης και ωρίμανσης, είναι βέβαιο ότι μόνο θετικά αποτελέσματα μπορούν να επιφέρουν στην αθλητική πρόοδο του ατόμου. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αθλητές έχουν απογοητευτεί τόσο πολύ από ένα κακό αποτέλεσμα ώστε έχουν φτάσει σε σημείο να εγκαταλείψουν ακόμη και τον αθλητισμό επειδή έχουν αισθανθεί ανίκανοι και ανήμποροι να υπερασπιστούν το ταλέντο τους και την όλη προσπάθεια τους.
Το να επανέρχεσαι μετά από μια οδυνηρή ήττα ή μετά από ένα κακό αποτέλεσμα αγώνα είναι αυτό που οι Αθλητική Ψυχολογία ονομάζει Ψυχική Ανθεκτικότητα και εστιάζεται στο:
- Να ανταπεξέρχομαι σε δύσκολες / στρεσογόνες καταστάσεις
- Να επανακάμπτω μετά από αποτυχίες / τραυματισμούς
- Να επιμένω
- Να παραμένω ήρεμος / συγκεντρωμένος / με αυτοπεποίθηση
Σημαντικό είναι να γνωρίζει ο αθλητής τις αιτίες που τον οδήγησαν στην ήττα. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος ώστε να μην επαναλάβει τα ίδια λάθη και να μπορέσει να αξιοποιήσει προς όφελος του τις συνθήκες που τον οδήγησαν στο άσχημο αποτέλεσμα. Η απόδοση της ήττας στην «κακή τύχη», στην «άσχημη αθλητική μέρα» ή σε εξωτερικούς παράγοντες όπως ο διαιτητής, ο καιρός ή ο «Ερμής» που ήταν ανάδρομος μόνο εκλογίκευση και σοβαρή αθλητική πρακτική δεν αποτελεί. Προκειμένου λοιπόν να μετατρέψετε την ήττα σε θετική για εσάς ανατροφοδότηση και να τη χρησιμοποιήσετε προς όφελος σας υιοθετήστε τα παρακάτω:
- Αποδεχτείτε το γεγονός ότι δεν υπάρχει αθλητισμός χωρίς αποτυχίες και χρησιμοποιήστε τις ήττες σαν ευκαιρίες προκειμένου να μάθετε από αυτές
- Μην αποφεύγετε την ευθύνη των λαθών ή αποτυχιών σας, ωστόσο, μην μένετε καθηλωμένοι στην απογοήτευση
- Μετατρέψτε στο μυαλό σας το άσχημο αποτέλεσμα από απειλή σε πρόκληση
- Κάντε ανατροφοδότηση με το πέρας του χαμένου αγώνα, βρείτε τι έφταιξε και επαναπροσδιορίστε τους στόχους της επόμενης ημέρας
- Παραμείνετε θετικοί στη σκέψη ότι μπορείτε να επανακάμψετε παρά την όποια δυσκολία και συνεχίστε να προσπαθείτε για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα
Η Φρόσω Πατσού είναι M.Sc Ψυχολόγος – Αθλητικός Ψυχολόγος του ΣΕΓΑΣ, επιστημονική Συνεργάτιδα Εθνικής Ομάδας Στίβου και υποψήφια Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου – Τμήμα Ψυχολογίας. Μπορείτε να δείτε περισσότερα άρθρα της στo site www.idealpsychology.gr
References:
Derakshan, N., & Eysenck, M.W. (2010). Introduction to the special issue: Emotional states, attention, and working memory. Cognition and Emotion, 24, 189–199.
Higgins, J.P.T., & Green, S. (updated March 2011). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions: version 5.1.0 The Cochrane Collaboration, 2011. http://handbook.cochrane.org/. Accessed 21 Jan 2015.
Kingston, K., & Hardy, L. (1997). Effects of different types of goals on processes that support performance. The Sport Psychologist, 11, 277 – 293.
Πηγή: ΣΕΓΑΣ
Ακολουθήστε το Run 'n Fun στο Google News
